Prof. Lech W. Szajdak z prelekcją „Grupa Poetycka «Wołyń» – geneza, przedstawiciele, wiersze”
Serdecznie zapraszamy na otwarte spotkanie w ramach Akademii Dziedzictwa Kresów – Towarzystwa Kultury Pamięci im. Księcia Adama Stefana Kardynała Sapiehy, którego gościem będzie prof. Lech W. Szajdak. Profesor Szajdak wygłosi wystąpienie pt. „Grupa Poetycka «Wołyń» – geneza, przedstawiciele, wiersze”. Spotkanie odbędzie się w Galerii Oficyna w Zespole Zamkowo-Parkowym przy Muzeum Kresów w Lubaczowie, w przestrzeni wystawy „Grafika lwowska. Miasto – ludzie – wydarzenia. Pamięci Janusza Wasylkowskiego (1933–2020)”.
W drugiej połowie lat 30. XX w. w Równem na Wołyniu powstała Grupa Poetycka „Wołyń”, której współzałożycielami byli następujący poeci:
– Czesław Janczarski – inicjator powstania Grupy, powojenny redaktor naczelny czasopisma dla dzieci Miś, wydawanego w Warszawie,
– Wacław Iwaniuk – współzałożyciel grupy, po II wojnie światowej w Kanadzie, związany przez osobę Jerzego Giedroycia z paryską „Kulturą” i wieloma polskimi wydawnictwami emigracyjnymi,
– Stefan Szajdak – współzałożyciel grupy, poeta autentysta, z zawodu nauczyciel, żołnierz 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa,
– Zygmunt Jan Rumel – współzałożyciel Grupy, poeta nieprzeciętnego talentu (nazywany Baczyńskim Kresów), wydawca czasopism, uczestnik prac w Uniwersytecie Ludowym w Różynie, komendant Batalionów Chłopskich VIII Okręgu Wołyń.
W późniejszym okresie do Grupy dołączyli względnie z nią współpracowali:
– Zuzanna Ginczanka – poetka, która wychowała się w Równem, pisząca od dziecka, członkini Skamadrytów, publikowała m.in. w „Wiadomościach Literackich” i „Szpilkach”, autorka słuchowisk radiowych, w 1936 r. wydała swój jedyny tomik poezji „O centaurach”, zamordowana przez Niemców w 1944 r.,
– Józef Łobodowski – poeta, pisarz o szerokim dorobku mieszkający w okresie powojennym w Hiszpanii, współzałożyciel Sekcji Polskiej Radia Madryt,
– Władysław Milczarek – poeta, pisarz, po II wojnie światowej związany w Polskim Radiem w Warszawie, współautor powieści radiowej „W Jezioranach”,
– Jan Śpiewak – poeta, tłumacz z wielu języków słowiańskich, członek rad redakcyjnych czasopism literackich,
– Stefan Bardczak,
– Bazyli Podmajstrowicz – niezwykle błyskotliwy poeta, z zawodu lekarz medycyny, po II wojnie światowej mieszkał w Czerniowcach (Ukraina), gdzie pracował w szpitalu, działając również, jako pisarz i poeta, twórczość dopiero jest odkrywana,
– Zofia Wierzbicka – nauczycielka, po II wojnie światowej zamieszkała w Iłowej pracując w szkolnictwie.
Tragiczny splot historii wpłynął na życiorysy oraz recepcję twórczości członków Grupy w ostatnim półwieczu. Utwory członków Grupy dzięki ich wartości artystycznej tworzą znaczące elementy w kulturze artystycznej Kresów. Utrwalają miniony świat, są ciekawą ekspresją ich wrażliwych osobowości literackich, sięgają do polskich i ukraińskich podań, legend, zabobonów, obrzędów, wyobrażeń, bogactwa kultury ludowej oraz piękna wołyńskiego krajobrazu.
W okresie PRL nie można było pisać o polskich poetach na Wołyniu oraz publikować ich utworów. Niektórym poetom i pisarzom dane było spotykać się z cenzurą przy próbie nawiązywania w swych utworach do Wołynia.
Spotkanie z prof. Lechem W. Szajdakiem jest jednym z wydarzeń w ramach Festiwalu Dziedzictwa Kresów, organizowanego przez Województwo Podkarpackie i Gminę Lubaczów. Muzeum Kresów w Lubaczowie jest partnerem instytucjonalnym Festiwalu.
